اضافه شدن وزن پس از بالا رفتن سن، ربطی به کاهش میزان سوخت و ساز بدن ندارد

با مشاهده عکسای جوونی دور و بریا تون خوب درخواهید یافت که در دوران جوونی، لاغرتر و از تناسب اندام بیشتری بهره مند بودن. شاید بسیار شنیدین که با افزایش سن، وزن تون هم بیشتر می شه و ورود به ۴۰ سالگی می تونه شروع اینجور روندی باشه. در واقع روند سوخت و ساز بدن از ۳۰ سالگی با سرعت کمتری انجام قبول می کنه اما خبر خوب اون هستش که این کم شدن اندازه سوخت و ساز بدن بسیار کمه و دلیل اصلی زیاد شدن وزن در میونه زندگی به کم شدن اندازه سوخت و ساز بدن در رابطه نمی شه.

در واقع عامل اصلی و تغییر پذیر این روند کمتر شدن اندازه فعالیتای جسمی افراده. از اونجایی که میشه تغییراتی رو در این روند به وجود آورد به خاطر همین هم، جای نگرانی چندانی وجود نداره.

بدن شما چیجوری انرژی رو می سوزونه؟

اندازه سوخت و ساز بدن در زمانایی که استراحت می کنین با اندازه انرژی که می سوزونین سنجیده می شه.
عواملی چون قد، جنسیت و ژنی که از والدین خود به ارث بردین، در این روند نقش آفرینی می کنن.

علاوه بر اینا به نظر می رسه بدن مون بسته به فعالیتی که انجام می دیم، واسه سوزوندن کالری وارد ۳ فاز جدا از هم می شه که به خلاصه به بررسی اونا می پردازیم.

خیلی از باورهای افراد در مورد افزایش سوخت و ساز بدن غلطه

وقتی که چیزی می خوریم تنها کمی کالری می سوزونیم که در حدود ۱۰ درصد از کل کالری روزانه مونه و از اون به thermic effect of food یاد می شه و اولین فازیه که بدون اشاره گردید. بعضی از کارا از جمله نوشیدن مقادیر فراوون از مایعاتی چون قهوه و پروتئین فراوون می تونه کمی در افزایش متابولیسم بدن نقش داشته باشن.

در دایره المعارف پزشکی ADAM اینجور اومده: “نوشیدن چای سبز، کافئین و فلفلای چیلی بسیار تند به کم کردن وزن کمک نمی کنن. بعضی از این مواد دلیل افزایش کوتاه سوخت و ساز بدن می شن اما این تغییر به اندازه ای نیس که دلیل کاهش وزن تون شه.”

فعالیت بیشتر رو جانشین کنین

شاید عجیب و غیرقابل باور به نظر برسه که فعالیت بدنی موثرترین عامل در سوزوندن کالری هستش.

در واقع وقتی که از پله بالا می رید، واسه آوردن چای یا قهوه از جای تون بلند میشین و یا در کلاسایی چون یوگا عرق می ریزید، در حال مصرف کردن انرژی هستین که محققان از این روند به فاز دوم یا «فعالیت فیزیکی» (physical-activity expenditure) یاد می کنن.

مسلمه بعد از ورزش کردن بیشتر از زمان استراحت انرژی مصرف می کنیم و از این روند هم به عنوان فاز سوم یا «مصرف اکسیژن بیشتر بعد از تمرینای ورزشی» (excess post-exercise oxygen consumption) یاد می شه.

در زمان کم کردن وزن، فاز دوم یا «فعالیتای فیزیکی» بسیار موثر عمل میکنن. پس میشه گفت بهترین دلیلی که به سوزوندن کالری کمک می کنه، افزایش اندازه فعالیتای روزانه بدنیه.

خیلی از افراد هم تصور می کنن که وزنه زدن و یا انجام ورزشای قدرتی در این موثر هستن اما واقعا اینطوری نیس.

براساس یافته های بدست اومده از تحقیقات «انجمن ملی سلامت»، از اونجایی که عضلات همه کالری رو نمی سوزونن، به خاطر همین هم تاثیر زیادی در سوزوندن کالری ندارن. وقتی که بعضی از ارگانای بدن به سوزوندن کالری مبادرت می کنن، مغز در مقایسه با ماهیچه دوسر بازو، با تاثیرپذیری کمتری عمل می کنه.

پروفسور «کلود بوچارد»، استاد ژنتیک و تغذیه در مرکز پژوهشی «پنینگتون» در این باره و در مصاحبه ای با «لوس آنجلی تایمز» میگه: “فعالیت مغز تنها ۲۰ درصد از مابقی روند سوخت و ساز بدن رو برعهده داره.”

ایشون اضافه می کنه: “عضو دیگه بدن یعنی قلب که دائم هم در حال تپیدنه، ۱۵ تا ۲۰ درصد، کبد هم ۱۵ تا ۲۰ درصد، بعد کلیه و شش ها و بقیه سلولای بدن هستن که نقش آفرینی می کنن. چیزی که واسه عضلات بدن باقی می مونه هم در کل چیزی در حدود ۲۰ تا ۲۵ درصد از مابقی روند سوخت و ساز بدنه.”

پس با اینکه انجام ورزشای قدرتی عادت سلامتی به حساب اومده و واسه ایجاد سرحالی و تعادل بدن موثره اما در افزایش خیره کننده اندازه سوخت و ساز بدن نقش چندانی رو اجرا نمی کنه.

پروفسور «گری فاستر»، محقق و استادیار روانشناسی دانشکده پزشکی «پرلمن» دانشگاه «پنسیلوانیا» میگه: “اینکه حدود نیم کیلوگرم عضله در روز می تونه مقادیر زیادی کالری رو بسوزونه، تنها باوری نادرست و منسوخه.”

اندیشمندانه تر غذا بخورین

براساس یافته های انجمن ملی سلامت آمریکا، نه فقط افزایش سن، با کم شدن اندازه فعالیت بدنی همراه س بلکه با گذشت زمان این احتمال هست که حساسیت افراد در مورد تغذیه هم کمتر از گذشته شه.

یکی از راهکارهای بسیار موثر می تونه تقسیم کردن وعده های غذایی خیلی وقتا بیشتری باشه چون که قرار دادن یه بشقاب پر از خوراکی به عنوان یه وعده غذایی می تونه به زیاد شدن وزن منجر شه.

سایت انجمن ملی سلامت یا NIH، در جمع بندی خود اینجور می نویسه: “با افزایش فعالیت بدنی و تقسیم کردن وعده های غذایی خود خیلی وقتا بیشتر مانع از اضافه وزن با افزایش سن تون میشین.”